Traditat dhe kultura krutane
Kruja dallohet dhe për ekzistencën e një pazari karakteristik, me vlera të rralla në Ballkan. Ky pazar kulmin e ka patur në shek. XIX-XX, kur Kruja dallohet si qendër tregtaro-artizanale (në këtë kohë Kruja numëronte rreth 130 dyqane, ndërsa sot gjenden rreth 70 të tillë). Ky pazar dallohej për punimin e bakrit, leshit, argjendari, prodhimin e qelesheve etj.
Zona e Krujës dallohet për zhvillimin e zejeve të ndryshme si punimi i gurit(që duket në ndërtimin e banesave apo kalasë. Punimi dhe gdhendja e drurit që vazhdon akoma dhe sot në Krujë (kjo duket në dyert, dritaret, parmakët etj). Punimi i leshit dhe shajakut njihej që kohë më parë (dallohen prodhimi i sixhadeve, qilimave apo dhe qelesheve). Në shek. XIX-XX kemi dhe përdorimin e pambukut në prodhimin e veshjeve për pajën (prikën) e vajzave. Po kështu mori zhvillim dhe qëndistaria, prodhimi i cohërave, tezgjahu etj.
Folklori,veshjet dhe festat në Krujë
Folklori i zonës së Krujës është shumë i pasur.Veçohen këngët e dasmave.Grupi karakteristik “Pleqtë e Krujës” (themeluar më 1956) vazhdon akoma dhe sot të marrë pjesë në festivalet kombëtare e ndërkombëtare. Po kështu dhe vallet janë të larmishme si psh. vallet e burrave që kanë karakter heroik dhe valle grash me natyrë të gëzuar.
Për nga pikëpamja e veshjeve popullore dallojmë disa njësi etnografike.Veshja më e vjetër e burrave është ajo me këmishë të gjatë dhe me dollmë prej shajaku të bardhë. Në shek.XIX kjo veshje u zëvendësua menga veshja me tirq të bardhë dhe xhokën e zezë. Një veshje e përdorur shumë është ajo e grave qytetare me linjë të gjatë dhe xhybe me gajtan të zi (xhybja e qëndisur me fije ari). Kjo veshje është përdorur nëpër dasma në shek. XIX. Vendin e kësaj veshjeje do e zënë Dimitet (sidomos në dasma përdoreshin veshjet me dimit mermeri). Dimitet e grave krutane dallohen nga pëlhurat e mëndafshta që përdoren apo dhe për zbukurimin me fije ari apo rruaza të bardha që i bëhej këmishës dhe këmbëve të dimiteve (çitjan-siç thirrej nga gratë krutane).
Një pjesëmarrje të madhe ka në Krujë gjatë kremtimit të festave, sidomos atyre fetare si Kurban Bajrami, Bajrami i madh apo Sulltan Novruzi, kur njerëzit zakonisht zgjedhin si vend pelegrinazhi teqenë e Sari-Salltikut që gjendet në Malin e Krujës. Origjinale në Krujë është ceremonia e përgatitjes dhe shprazjes së Hashures.
Përveç përgatitjes së Hashures, zona e Krujës dallohet dhe për një kuzhinë të pasur. Mes gjellëve karakteristike dallojmë pulën me harapash, fërgesën e gjizës me tavë dheu, byrekun, trahananë etj.