Një shëtitje në Pazarin e Vjetër
Në fakt, tek shihnim të dy anët e mbushura të Pazarit të Vjetër, plot me objekte të pluhurta, gjyma, xhezve, mullinj kafeje, djepa fëmijësh, tepsi bakri, për të mos folur për monedhat e bizhutë e shumta prej bakri e argjendi, syri na shkonte tek gratë brenda dyqaneve që thurnin në tezgjah qilima, çanta e tapete të vegjël prej leshi dhe tek veshjet e mrekullueshme popullore me motive të panumërta zbukuruar me ar dhe argjend. Është e trishtueshme të mendosh se kinezëritë e shumta që mbushin sot dyqanet e suvenireve nëpër qytetet turistike apo edhe në kryeqytet, mund ta mbysin një ditë edhe Krujën dhe punën e palodhur të këtyre grave që çdo gjë e nxjerrin nga duart e që pashmangshmërisht do të kushtojë shumë më shumë sesa stemat me shqiponjë apo suveniret prej pleksiglasi që dalin në seri prej fabrikave turke apo kineze me simbolet shqiptare përsipër.
Por shëtitja përgjatë Pazarit, na qetëson hëpërhë, teksa shohim produktet që edhe kur janë të reja e nuk vijnë prej shekujve, prodhohen ende në kthinat e këtyre dyqaneve shekullorë që kanë ndërruar vetëm artizanët, njerëz të ulur mbi punën e tyre, duke prodhuar qeleshe, filigran, duke gdhendur dru apo duke thurur çorape.
Muzeu dhe Skënderbeu
Muzeu i Krujës është vazhdimisht plot, jo vetëm me grupe turistësh por edhe me individë, e nganjëherë edhe me nxënës shkollash. Ky qytet, i cili pavarësisht vuajtjeve ambientale, vazhdon të tërheqë mbi vete vëmendje, mund të jetë një nga qytetet turistike më të vizituar në Shqipëri, jo thjesht për faktin se ndodhet pranë kryeqytetit (vetëm 37 km larg), por edhe sepse ka aftësinë të zhvendosë në kohë, e të bën të ndihesh banor i një epoke tjetër.
Duke jetuar në mes të metropolit apo kudo qoftë, nuk mund të lësh pa vizituar një qytet, i cili në një rreze prej pak kilometrash, të bën të jetosh dy periudha të ndryshme kohe, Antikitetin e herët që flet përmes gurëve të mëdhenj të Albanopolisit dhe Mesjetën, e cila për shqiptarët ka falur jo pak lavdi e histori, sidomos në vitet e arta kur jetoi Skënderbeu – Gjergj Kastrioti.
U kthyem te Luli dhe porositëm mish qengji të pjekur në hell, perime zgare, verë të hapur vendi e në fund, Kabuni Kruje, duke i thënë me humor se jo të gjithë shqiptarët vijnë te “Alba” për për një picë në furrë druri, megjithëse nuk ka asgjë të keqe të vish edhe për këtë. Në Krujë mund të vish edhe për të shijuar panoramën mbresëlënëse që shijohet nga veranda e “Albës”, e që shkon deri poshtë në Adriatik, ku në kohë të kthjellët e më një dylbi në dorë, mund të dallosh edhe vijën ndarëse të horizontit, ose diellin e lodhur që zhytet në det për t’u freskuar e për të bërë gjumin e natës.
Kalaja e Krujës
Kalaja gjendet në një kodër të gurtë , që mendohet se para tërmetit të v.1617 ka qenë e lidhur me malin e Krujës. Ka një pamje të gjerë që shkon deri në malin e Tomorit (jug), detin Adriatik (perëndim) dhe deri në Ulqin (veri). Forma e kalasë është eliptike dhe sipërfaqja e saj është 2.25 Ha.Trashësia e mureve shkon nga 0.8 deri 1.5 m. Ndërtimi i kalasë daton në shek.VI-VII, duke u rindërtuar më pas nga bizantinët (shek.XI-XII) dhe osmanët në (shek.XVI-XVII).
Kështjella ka dy hyrje. Hyrja kryesore (nga veriu) është një tunel i gurtë me çati të harkuar dhe me disa bodrume. Ka dhe një hyrje të dytë shumë të vogël (në pjesën perëndimore të kalasë). Brenda territorit të kalasë ka shumë rrënoja dhe pjesë të mbetura të kalasë, ku më të rëndësishmet janë kulla e sahatit, kisha e Shën Ndreut, xhamia e Fatihut, hamamet (banjot mesjetare), teqeja e Dollmës, banesa mesjetare etj. Në brendësi të kalasë gjenden dy muze kombëtarë.